اضراب (ادبیات فارسی)یکی از اصطلاحات بکار رفته در ادبیات فارسی، اضراب بوده که اصطلاحی مشترک در علم نحو، معانی و بدیع است و در لغت به معنی «روی گردانیدن» می‌باشد. ۱ - تعریف اصطلاحی اضرابدر اصطلاح بدیع آن است که گوینده نخست چیزی بگوید و سپس به واسطۀ یکی از حروف اضراب (مانند بَل، بلکه؛ نه)، به منظور نکته‌ای بلاغی (مانند مبالغه یا تاکید)، از سخنِ خود برگردد. ۲ - شرط بکارگیریدر علم بدیع، شرط اضراب این است که بر زیبایی سخن بیفزاید، مانند: مرا بسود و فرو ریخت هر چه دندان بود •••• نــــــــبود دنــــدان لا بل چراغ تابان بـود (رودکی) ۳ - نتیجه اضرابنتیجۀ اضراب، گاه ابطالِ حکمِ ماقبل و گاه انتقال از مقصودی به مقصود دیگر است. اضراب را در علم معانی «بَدَلِ مُباین» و «بداء» نیز خوانده‌اند. [۱]
سعادت ،اسماعیل، دانشنامه زبان و ادب فارسی، تهران، سازمان انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۴، ج۱، ص۴۵۰.
۴ - پانویس
۵ - منبعسایت پژوهه، برگرفته از مقاله «اضراب»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۷/۰۹. رده‌های این صفحه : آرایه‌های ادبی | اصطلاحات ادبیات فارسی | تکنیک‌های ادبی | روش‌های بلاغت | شکل‌های سخنرانی | علم بدیع
|